Bilgisayar ve internet yaşamımızda artık çok önemli bir yere sahip olduğu bir gerçektir. Bugün bilgisayarsız ve internetsiz bir yaşam düşünmek mümkün değildir. Bilimsel ve teknolojik gelişmelerin gittikçe hızlandığı ve teknolojinin aynı hızla günlük yaşamımıza girdiği düşünüldüğünde cep telefonları, bilgisayarlar, internet teknolojilerinin yaşamımızdaki yeri vazgeçilmez haline gelmiştir. Hayatımızı bu derece kolaylaştıran teknolojik gelişmeler, yeni bir hastalık türünün de ortaya çıkmasına neden olmuştur. İnternet bağımlılığı internet kullanımının kontrol edilememesi ile başlıyor. Teknolojinin geliştirdiği b yeni bağımlılıklar; sürekli elinden düşürmeden telefonla konuşmak, sms göndermek, internet, bilgisayar, bilgisayar oyunları, oyun konsolları vb.
İnternet sosyal iletişimi arttıran, ama aynı zamanda sosyal izolasyona neden olan bir araçtır. Türkiye’de interneti en çok ergenler kullanıyor. Dolayısıyla ağırlıklı hasta grubunu, 12 -18 yaş grubu oluşturuyor. Genel olarak çocuklar internet oyunları bağımlısı, kadınlar alışveriş sitelerine düşkün, erkekler kumar ve bahis sitelerine meraklı, kimi kadın ve erkek chat yapmayı tercih ediyor, içlerinde önemli bir bölümünü bilgi bağımlıları oluşturuyor. Bütün gün önünde bilgisayar ekranı açık olan insanlar kendilerine lazım olmayan sitelere giriyor. Bir yerden sonra kendilerini internetden. oyunlardan, chat yapmaktan alamıyorlar. Tüm bağımlılıklar birbirine benzerler. Alkol’de, esrar’da, eroin’dede durum böyledir. Bir noktadan sonra hasta kendini engelleyemez. Bu belirtiler kişinin internet kullanımını kontrol edememesiyle başlıyor. Geç vakitlere kadar internetin başından kalkamadığı için ertesi gün işte veya okulda performansı düşüyor. İş yapamıyor, uykusunu alamıyor. Aklı devamlı internet’de ” evden dışarı çıkmaz oldum, sürekli internete girmek istiyorum ” diyorlar. Bu grup ergenler oyunlarını bırakmamak için okula gitmek istemiyorlar. Anne ve babalar ” çocuğumuzu bilgisayarın başından alamıyoruz ” şeklindeki şikayetlerle geliyorlar.
İnternet ve bilgisayar bağımlığının tipleri:
– Sanal sex meraklıları; Erotik ve pornografik web sitelerine bağımlı tipler
– Arkadaş arayanlar; Bu gruba siber ilişki meraklıları giriyor
– Online kumarbazlar; Sanal kumarhanelerin ve alışveriş web sitelerinin müşterileri bu grupta yer almaktadır.
– Bilgi bağımlıları; Yeni bilgilere ulaşmak için saatlerce surf yaparlar. Enformasyon yüklenmesinden haz almaktadırlar.
– Bilgisayar kurtları; Bilgisayar oyunlarına meraklı gençler ve yetişkinler bu grupta yer almaktadır.
Kişinin İnternet ve bilgisayar bağımlılığını nasıl anlarız;
– Yanlış olduğunu bildiği halde kendini durduramamak,
– Giderek harcanan zamanın artması,
– Aile ve arkadaşlarını ihmal etmesi,
– Boşluk hissi, depresyon,
– Bilgisayar başında olmayınca huzursuzluk ve sinirlilik hali,
– Yaptıkları konusunda yalan söyleme,
– Bilgisayar başında kendini iyi hissetme,
– Kontrolünü kaybetmek,
– Aslında en belirleyici olan işlevselliğin bozulmasıdır. Yani kişinin okul başarısının düşmesi, iş performansının azalması, ailesine karşı sorumluluklarını yerine getirememesi, psikososyal işlevlerini bozuk olması en önemli belirtilerdir.
İnternet sadece hayatımızı kolaylaştıran bir araç olarak kalıyorsa bir problem yok. İçinde yaşadığımız bilgi çağında internet kullanımı günlük yaşamımızda kaçınılmaz bir araç. Elbette internette alışveriş yapacağız, kredi kartı borcumuzu ödeyeceğiz, sms gönderceğiz, gerekli bilgiler için baş vuracağız, kısacası internete köle olmak yerine, interneti bir köle gibi kullanmak gerekiyor. Kişi zamanın çoğunu bilgisayarın başında geçiriyorsa, alternatif bir hayat tarzı geliştirmiyorsa, sosyal çevreyle iletişimi iyi değilse, bilgisayar kullanımından kaynaklanan düzgün bir iş ve okul hayatı yoksa o artık bağımlıdır.
Tedavi yöntemleri:
Daha ağırlıklı psikoterapi ve davranışcı psikoterapi yöntemiyle kişinin hayatını değiştirmek. İnternet bağımlılığına neden olan etkenlerden uzaklaştırmak gerekir. Çocuklara enerjilerini atabilecekleri sosyal kanallara yönlendirmek, kişinin sosyal fobisi varsa sosyal fobisini yok etmek. Depresyon nedeniyle interneti tercih ediyorsa ilaç tedavisi uygulamalı, veya başka bir psikiyatrik rahatsızlığı varsa o hastalığın tedavisini yapmak.
Bilgisayar ve internet bağımlılığındaki amaç kişinin bir daha bilgisayar ve internet kullanmaması değil, bilgisayar ve internet kullanımını kontrol etmeyi öğrenmesidir.